Zondag 13 januari: Unieke ervaring bij de Hamar

Di 15 jan: In Ethiopie weet je het nooit: de premier ging toch niet naar Jinka, dus wij zitten in het hotel en niet nog een nacht kamperen. Uploaden kan doorgaan, hoop ik...

Vanuit Konso zijn we in ca. 5 uur naar Turmi gereden. Turmi ligt in de uitgestrekte Rifvallei, om exacter te zijn in de South Omo region, op slechts 900 meter hoogte. Dat is te merken aan de temperaturen. Het is hier erg warm met temperaturen ruim boven de 30 graden. Turmi ligt op niet meer dan 2 uur rijden van de Keniaanse grens diep in het zuiden van Ethiopie. In deze omgeving leven nog (semi)-nomadische stammen waarvan de Hamar er een is. Ze wonen in Turmi en in allerlei nederzettingen rondom Turmi. We hebben de ‘geciviliseerde’ wereld nu echt achter ons gelaten en kamperen op eeen camping langs een droge rivierbedding. De voorzieningen zijn zeer basic met 2-3 douches (als er voldoende water is) en 3 toiletten. We hebben uit ons hotel in Konso onze eigen kokin, Rita, meegenomen. Rita kookt zeer smaakvol; we hadden het slechter kunnen treffen.

Vandaag hebben we veel ‘zieken’ bij ons op weg naar Turmi: flink verkouden en diarree. In de 5 jeeps zo dicht op elkaar is een virus gauw overgedragen. Totnutoe heb ik nergens last van, afgezien van wat kleine ongemakken een paar nachten geleden. Dat geldt ook voor mijn kamergenoot, Hans, waarmee ik ook de tent deel. We zijn een sterk duo!

Elke groep die de Hamar bezoekt, hoopt een zogenaamde bulljump mee te maken. De kans daarop is misschien 25-30%. Wij hebben geluk en kunnen bij aankomst in Turmi direct na de lunch naar een ongeveer 16 km verderop afgelegen nederzetting waar we van deze bijzondere traditionele ceremonie getuige mogen zijn. De weg ernaartoe over paden en door droge rivierbeddingen vind je alleen met een lokale gids.

Even voor de goede orde: dit is een cermemonie die niet speciaal voor de toerist wordt opgevoerd. Wij mogen tegen betaling erbij zijn als gasten. De Hamar-stam trekt zich ook niets van onze aanwezigheid aan en doen gewoon de dingen, die zij ongeorganiseerd bij zo’n ceremonie doen.

De bulljump is een ceremonie bij de Hamar waarbij een jongen, die de huwbare leeftijd heeft bereikt, moet aantonen daar klaar voor te zijn. Uiteindelijk moet hij helemaal aan het einde van de ceremonie, tegen het vallen van de avond, over een rij van tussen de 5 - 10 stieren lopen en dat drie keer op en neer. Er gaat het nodige vooraf aan de uiteindelijke jump. De hele ceremonie duurt zo’n 4-5 uur. De jump slechts 1-2 minuten.

De vrouwen, gehuwd en ongehuwd, laten zich vrijwillig met een buigzame tak, een soort zweep, slaan. De Hamar beschouwen de blijvende striemen op hun rug als een vorm van schoonheid. De vrouwen rennen hierbij zonder enige vorm van organisatie heen en weer van de ene open plek naar de andere ergens buiten het dorp. Ze zoeken zelf steeds nieuwe geschikte takken en vechten daar letterlijk om. De jongen die de laatste keer de bulljump deed, heeft de ‘eer’ hen met die takken te mogen slaan. De vrouwen ondergaan dit zonder een krimp te geven. Voor ons westerlingen een onbegrijpelijk tafereel. Ondertussen worden de twee jongens geschilderd: de jongen die nu de bulljump doet en de jongen die het daarvoor als laatste deed.

Daarna keert iedereen terug naar het dorp waar er op hun gemak koffie wordt gedronken. Op een geschikte plek, zeker een kilometer verwijderd van het dorp, vindt dan de bulljump plaats. De Hamar zijn zo volgroeid met de natuur, dat ze net op tijd alles daar gereed hebben. In een ongeorganiseerde stoet gaan ze daarnaartoe, met een hele groep stieren erbij. Het op een rijtje zetten van de stieren is geen eenvoudige klus, waarbij ik onder de indruk raakte van de kracht van de mannen die de soms onwillige stieren op een rij zetten. Dat gaat er niet zachtzinnig aan toe, waarbij je kunt zien hoe dit volk met deze beesten is opgegroeid. De stieren worden tenslott door hen op de juiste plek vastgehouden, zodat de bulljump kan plaatsvinden. Ook voor deze uiteindelijke bulljump is er geen draaiboek. voordat je het goed en wel door hebt, springt de jongen op de eerste stier en loopt over de ruggen van alle stieren naar de ander kant, springt eraf. Daarna weer terug en dat drie keer heen en weer.

Voorlopig is dit het absolute hoogtepunt van onze reis door Ethiopie.

De jongen die de bulljump deed, was erg jong, volgens onze gids pas 15 jaar. Zijn opa had graag dat hij de bulljump nu deed, omdat hij dat van zijn kleinzoon nog wilde meemaken. Er stonden nu 6 stieren opgesteld. Aantal schijnt ook van de rijkdom van de familie af te hangen.

Om alles rustig te kunnen filmen met mijn Gopro, heb ik het fotograferen vandaag met vol vertrouwen uitbesteed aan Arjen onze reisleider. Arjen is een ervaren fotograaf, die gewend is met een Nikon-spiegelreflex te werken.

Ik kan me voorstellen dat jullie die filmpjes wel willen zien. Dat blijkt lastig te realiseren vanuit Ethiopie. Ik heb geprobeerd , na het succesvol uploaden van het filmpje van 1,5 minuut met Tineke, er nog twee te uploaden naar YouTube. Tevergeefs. Ik ga dat wel doen in Nederland, als ik meer tijd heb en, last but not least, voldoende bandbreedte ter beschikking heb om dit voor elkaar te krijgen. Maar wie weet: in Ethiopie weet je het echt nooit.